Jak zapobiec usterkom w układzie sprzęgła?

Główne przyczyny usterek
Koło zamachowe, jako element cierny współpracujący z tarczą, po dłuższym okresie pracy wykazuje najczęściej wyraźne oznaki zużycia. Rowki, przypalenia lub wgłębienia wskazują na działanie wysokiej temperatury. Te „ślady“ trzeba koniecznie usunąć. Regeneracja, tzn. szlifowanie może nastąpić jedynie w przewidzianych zakresach tolerancji. Należy przy tym zwrócić uwagę, że część płaszczyzny koła zamachowego do której dokręcane jest sprzęgło, musi być obrobiona o tę samą grubość, co jej część cierna. Przy tej okazji konieczna jest kontrola stanu wieńca koła zamachowego.

Dwumasowe koło zamachowe (DKZ/DFC)

Przy montażu koniecznie używaj nowych śrub mocujących ponieważ są to śruby rozprężne.
Nie montuj części po upadku, gdyż bieżnie łożysk mogą być uszkodzone.
Powierzchnię cierną DKZ wyczyść dokładnie środkiem odtłuszczającym przed montażem tarczy docisku.
Zwróć uwagę na właściwy odstęp pomiędzy czujnikami obrotów, a kołkami podającymi impulsy w DKZ.
Obróbka powierzchni ciernej DKZ jest nie dopuszczalna.
Użycie za długich śrub do mocowania docisku, prowadzi do głośnej pracy bądź do uszkodzenia DKZ (widoczne smugi na masie pierwotnej DKZ). Ponadto trzeba zwrócić uwagę na to, aby kołki ustalające nie były wciśnięte, ponieważ może to doprowadzić do uszkodzeń.
Skontroluj stan czujników regulujących pracę silnika.

Wskazówki: W niektórych markach i modelach pojazdów dopuszczalne są następujące objawy, które nie mają wpływu na prawidłowe działanie części:

Niewielki luz osiowy pomiędzy masą wtórną a pierwotną.
Masa wtórna w stanie zdemontowanym może być przekręcana i nie powraca samodzielnie do punktu wyjścia.
Ślady smaru na tyle DKZ (od strony silnika) są dopuszczalne w kierunku zewnętrznym uszczelniaczy i nie powodują usterek.

Łożysko pilotujące
Część o wielkości naparstka, która w przypadku uszkodzenia może spowodować poważną awarię. W przypadku blokady, sprzęgło może się nie wysprzęglić. Może powodować hałas i przesunięcie osiowe, a tym samym prowadzić do uszkodzenia tarczy sprzęgła. Brak łożyska pilotującego prowadzi do wyboczenia wałka sprzęgłowego, uszkodzenia jego łożyska i tłumików skrętnych w tarczy.

Uszczelniacze
Spełniają bardzo ważną rolę w prawidłowym działaniu sprzęgła. Nieszczelne uszczelniacze mogą poważnie uszkodzić sprzęgło. Nawet niewielkie ślady smaru bądź oleju mogą spowodować niewłaściwe działanie sprzęgła. Ślady oleju w obudowie sprzęgła lub na sprzęgle sygnalizują konieczność wymiany uszczelniaczy. W pojazdach „starszych“ lub o dużym przebiegu należy zapobiegawczo je wymienić. Głównym powodem usterek sprzęgła są wycieki z nieszczelnych uszczelniaczy wału.

Tarcza sprzęgła
Każda tarcza przed montażem musi zostać sprawdzona na bicie boczne (max. 0,5 mm). Reklamacje zwichrowanych tarcz nie mogą być uznawane.

Łożysko wysprzęglające
Sprawdzenie poprawności funkcjonowania łożyska wyciskowego jest w warunkach warsztatowych niemożliwe. Dlatego w każdym przypadku wymiany sprzęgła należy również wymienić łożysko wysprzęglające. Łożysko powinno przesuwać się lekko i bez zacięć na tulejce prowadzącej. Wytarta płaszczyzna czołowa łożyska jest przyczyną głośnej pracy.

Tulejka prowadząca łożyska wysprzęglającego
Warto sprawdzić czy jest dokładnie osadzona. Tulejka prowadząca musi być osadzona osiowo i dokładnie równolegle do wałka sprzęgłowego. Wgniecenia lub ślady wytarcia na tulejce mogą wpływać na ślizganie się łożyska i prowadzić do zrywania lub poślizgu tarczy. Uszkodzone lub zużyte tulejki należy koniecznie wymienić, ponieważ mogą doprowadzić m.in. do „ciężkiej pracy“ pedału sprzęgła.

Widełki wysprzęglacza
Sprawdzić łożyskowanie. Zbyt duży luz na łożysku uniemożliwi rozłączanie sprzęgła. Nierównomierne zużycie na powierzchniach zabierających od strony łożyska wysprzęglającego, prowadzi do jego zaklinowania i nie pozwala na prawidłowy ślizg. Wytarte, wygięte lub popękane widełki mogą być przyczyną problemów z wysprzęglaniem.

Wałek podpierający widełki
W przypadku ekspertyzy usterki sprzęgła, konieczny jest demontaż wałka, gdyż jego ocena w stanie zdemontowanym nie jest możliwa. Zużyte lub wytarte miejsca podparcia widełek, prowadzą do wyboczenia i w efekcie do ciężkiej pracy pedału sprzęgła i/lub szarpania tarczy. Miejsca podparcia należy bezwzględnie nasmarować!

Linka sprzęgła
Dokładne sprawdzenie linki nie jest możliwe w warsztacie. Ponieważ linka ulega zużyciu, należy ją wymienić przy każdej wymianie sprzęgła. Zwróć uwagę na właściwy montaż. Linka nie może być załamana lub zbyt mocno wygięta.

Centralny wysprzęglik hydrauliczny (CSC)
CSC, podobnie jak inne elementy sprzęgła, podlega naturalnemu zużyciu, które trudno jest optymalnie ocenić. Należy koniecznie zwrócić uwagę na ewentualne wycieki. Po wymianie jedynie docisku i tarczy, może w niedługim czasie okazać się konieczną ponowna wizyta w warsztacie wskutek usterki wysprzęglika. Dlatego fachowa naprawa sprzęgła zawsze obejmuje jednoczesną wymianę tarczy, docisku i wysprzęglika. Naprawa samego CSC nie jest możliwa.

Centrowanie
Często nie zwraca się na centrowanie należytej uwagi. Złe wycentrowanie wpływa na niewłaściwe działanie sprzęgła bezpośrednio po montażu (zrywa i nie rozłącza). Koniecznie sprawdź centrowanie na kole zamachowym.

Smary
Do smarowania profilu piasty i łożyska wysprzęglającego/ tulejki prowadzącej należy używać smarów bez cząsteczek metalicznych. Po nasmarowaniu profilu piasty należy nałożyć tarczę sprzęgła na wał przekładni i usunąć nadmiar smaru. Piasty niklowane chemicznie nie wymagają smarowania!

Okres eksploatacji sprzęgieł
Z uwagi na fakt, że mamy do czynienia z suchym sprzęgłem, naturalnym procesem jest zużycie okładzin podczas fazy poślizgu w chwili wysprzęglania i ponownego zasprzęglania. Podstawowym warunkiem długiej żywotności okładzin jest niezawodny stan i funkcjonalność układu wysprzęglającego, jak również optymalne użytkowanie sprzęgła przez kierującego pojazdem. Na szybkość zużycia okładzin i wynikający z niego okres eksploatacji sprzęgła, mają wpływ następujące parametry:

wysokie obroty silnika i niewłaściwy bieg podczas ruszania pojazdem
eksploatacja w cyklu miejskim
częste manewry na placu lub parkingu
jazda na tzw. półsprzęgle
postój pojazdu na załączonym sprzęgle na wzniesieniu
hamowanie sprzęgłem podczas redukcji biegów